پرسش:

ماجرای ساخت تسبیح از تربت چه زمانی آغاز شد؟

پاسخ:

تربت سید الشهدا «ع»، به خاطر قداست و فضیلت و الهام بخشی، هم مورد سجود قرارمی گیرد، هم از آن تسبیح برای ذکر گفتن تهیه می شود، هم کام نوزاد را بر می دارند، هم همراه میت به صورت حنوط، به کار می رود.خاکی که مدفن یک شهید است، انتقال دهنده فرهنگ شهادت و الهام بخش شجاعت و ایمان است و تسبیحی که با چنین تربتی گفته شود، اجر مضاعف دارد.از امام صادق «ع» احادیثی

در فضیلت تسبیح تربت سید الشهدا روایت شده است.[۱] .

حضرت زهرا «ع» از تربت حمزه سید الشهدا، تسبیحی ساخته و به نخ کرده بود و با آن، ذکر تسبیحات می گفت، مردم هم چنان کردند.چون حسین «ع» شهید شد، به خاطر مزیت و فضیلت تربت او، این کار درباره تربت قبر آن امام شهید انجام گرفت.[۲] پیش از تسبیح گلی، حضرت زهرا تسبیحی داشت از نخ پشمین که به آن گرههای متعدد زده بود و آن را می گرداند و تسبیح و تکبیر می گفت، تا آنکه حضرت حمزه در جنگ احد به شهادت رسید.آنگاه از تربت او تسبیحی ساخت.رسم مردم بر این جاری شد تا آنکه پس از شهادت امام حسین، از تربت قبر او تسبیح فراهم می کردند:

«فلما قتل الحسین صلوات الله علیه عدل بالامر الیه فاستعملوا تربته لما فیه من الفضل و المزیه.»[۳]

دو حدیث در فضیلت تسبیح تربت: امام صادق «ع» فرمود: «من کانت معه سبحه من طین قبر الحسین علیه السلام کتب مسبحا و ان لم یسبح بها»[۴] هر که تسبیحی از تربت قبرحسین «ع» داشته باشد، تسبیحگوی نوشته می شود، هر چند با آن تسبیح نگوید. امام کاظم «ع» فرمود: «لا یستغنی شیعتنا عن اربع:… و سبحه من طین قبر الحسین فیها ثلاث و ثلاثون حبه…»[۵] شیعه ما از چهار چیز بی نیاز نیست:… یکی هم تسبیحی با ۳۳ دانه از خاک قبر امام حسین علیه السلام.[۶] .

تسبیح تربت، قصیده ای صد بیتی است و واژه هایش همه عاشورایی، که دانه هایش همراه ذاکر، ذکر می گوید و عطر شهادت را می پراکند.کربلائیان با مضمون این قصیده مقدس همنوایی می کنند و با ترکیبات آن که الله اکبر، الحمد لله و سبحان الله

است، آشنا و مانوسند.دانه های تسبیح تربت، گوهرهایی است که از خاک کوی عشق گرفته می شده و از آن نوری تا ملکوت خدا متصاعد می شود.دلهای دریایی، گوهر تربت را در ساحل عشق، با «اشک» شستشو می دهند، و از زمزم دیدگان بر آن می بارند.این است رمز جلوه و جلای همیشگی «تربت حسین»!و همین است راز برتری تسبیح تربت، بر دانه های یاقوت و عقیق و فیروزه و زبرجد و الماس! تسبیح تربت، ترکیبی کربلایی دارد و آهنگی زهرایی و مفاهیمش هدیه خداوند به «فاطمه» است.منظومه ای رمزی از قداست و فداکاری و عشق و خلوص است.چه اکسیر شگفتی در خاک مزار حسین «ع» نهفته است، فضیلت بخش خاک بر گوهر!